Sosyal Medyada Yaptığımız Hataların Aynısını Yapay Zeka Konusunda Yapmayalım
Bu sonuçların nedeni yapısaldır. Teknoloji platformlarının ağ etkileri birkaç firmayı baskın olmaya itiyor ve kilitlenme onların hakimiyetini sürdürmesini sağlıyor. Teknoloji sektöründeki teşvikler o kadar göz kamaştırıcı, göz kamaştırıcı derecede güçlü ki, altı mega şirketin (Amazon, Apple, Google, Facebook'un ana şirketi Meta, Microsoft ve Nvidia) her birinin piyasa değerinde bir trilyon dolar veya daha fazlasını kontrol etmesini sağladılar. Bu firmalar, güçlerini kısıtlayacak herhangi bir anlamlı yasayı engellemek için servetlerini kullanıyor. Ve bazen daha da şişmanlamak için birbirleriyle gizli anlaşma yapıyorlar.
Bu döngü yapay zekada açıkça tekrarlanmaya başlıyor. Önde gelen teklifi ChatGPT'nin alım ve kullanım açısından iz bırakmaya devam ettiği sektörün poster çocuğu OpenAI'den başka bir yere bakmayın. Ürünün piyasaya sürülmesinden sonraki bir yıl içinde OpenAI'nin değerlemesi yaklaşık 90 milyar dolara fırladı.
OpenAI bir zamanlar sosyal odaklı kar amacı gütmeyen bir misyona sahip yapay zeka hizmetleri için ortak bir taşıyıcı olan megacorps'a “açık” bir alternatif gibi görünüyordu. Ancak 2023'ün sonunda Sam Altman'ın işten atılması ve yeniden işe alınması fiyaskosu ve Microsoft'un Altman'ı CEO koltuğuna geri getirmedeki merkezi rolü, teknoloji seçkinlerinin tanıdık katmanlarından gelen girişim fonlarının kurumsal yapay zekaya nasıl yayıldığını ve kontrol ettiğini basitçe gösterdi. Ocak 2024'te OpenAI, GPT Mağazasını tanıtarak bu kullanıcı tabanından para kazanma yönünde büyük bir adım attı; burada bir OpenAI müşterisi, OpenAI yazılımının özel sürümlerinin kullanımı için bir diğerinden ücret alabilir; OpenAI elbette her iki taraftan da gelir topluyor. Bu, Doctorow'un uyardığı döngüyü harekete geçirir.
Bu sömürü sarmalının ortasında, daha geniş kitlelere (platformları bile kullanmayan insanlara) ziyaret edilen dışsallıklara çok az önem veriliyor veya hiç dikkate alınmıyor. Toplum yıllarca zararlı etkileriyle boğuştuktan sonra bile, tekelci sosyal ağların, ürünlerinin çevresel etkilerini, yanlış bilgi yayma eğilimlerini veya ruh sağlığı üzerindeki zararlı etkilerini kontrol etme konusunda neredeyse hiçbir teşviki yok. Ve hükümet bu amaçlara yönelik neredeyse hiçbir düzenleme uygulamadı.
Benzer şekilde, yapay zekanın potansiyel olumsuz etkisini sınırlamak için çok az korkuluk mevcut veya hiç yok. Irksal profil oluşturmaya varan yüz tanıma yazılımları, sohbet robotları tarafından güçlendirilen simüle edilmiş kamuoyu görüşleri, siyasi reklamlardaki sahte videolar; bunların hepsi yasal bir gri alanda varlığını sürdürüyor. Bazıları, kampanya reklamcılığı yasasını açıkça ihlal edenlerin bile bunu yapay zekayla yapmaları durumunda paçayı kurtarabileceğini düşünüyor.
Riskleri azaltmak
Yapay zekanın toplum için oluşturduğu riskler son derece tanıdık, ancak büyük bir fark var: henüz çok geç değil. Bu sefer her şeyin geleceğini biliyoruz. Sosyal medyanın yol açtığı zararlarla ilgili deneyimimizi yeni edindiğimizde, aynı hatalardan kaçınmak için ihtiyacımız olan tüm uyarılara sahibiz.
Sosyal medyayla yaptığımız en büyük hata onu denetimsiz bir alan olarak bırakmaktı. Şimdi bile – sosyal medyanın çocuklar ve ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine ilişkin tüm araştırmalardan ve ortaya çıkanlardan sonra, Cambridge Analytica'dan sonra, Rusya'nın politikalarımıza müdahalesinin açığa çıkmasından sonra – ABD'de sosyal medya büyük ölçüde düzenlenmemiş bir “silah” olarak kalmaya devam ediyor. Toplu yıkım.” Kongre, Big Tech'ten milyonlarca dolar katkı alacak ve yasa koyucular bile bu firmalara kendi milyonlarca dolarından yatırım yapacak, ancak onların davranışlarını sınırlayan veya cezalandıran yasaların çıkarılması çok uzak bir köprü gibi görünüyor.
Aynı şeyi yapay zeka ile yapmaya gücümüz yetmez çünkü riskler daha da yüksek. Sosyal medyanın verebileceği zarar, iletişimimizi nasıl etkilediğinden kaynaklanmaktadır. Yapay zeka bizi aynı şekillerde ve çok daha fazlasını etkileyecek. Büyük Teknoloji'nin gidişatı bir işaretse, yapay zeka araçları nasıl öğrendiğimize ve düşüncelerimizi nasıl ifade ettiğimize giderek daha fazla dahil olacak. Ancak bu araçlar aynı zamanda günlük faaliyetlerimizi nasıl planladığımızı, ürünleri nasıl tasarladığımızı, yasaları nasıl yazdığımızı ve hatta hastalıkları nasıl teşhis ettiğimizi de etkileyecektir. Bu teknolojilerin günlük hayatımızdaki yaygın rolü, kâr amacı güden şirketlere toplumun daha fazla alanı üzerinde kontrol sahibi olma fırsatı veriyor ve bu da bizi onların teşvikleri ve kararlarından kaynaklanan risklerle karşı karşıya bırakıyor.