Tunus'ta onlarca muhalif isim hapis cezasına çarptırıldı

Tunus'ta bir mahkeme, ülkenin cumhurbaşkanını devirmeye teşebbüs etmekle suçlanan düzinelerce muhalefet liderine, avukata ve iş adamına hapis cezası verdi.

Muhalefet lideri Jawahar Ben Mbarek'in de aralarında bulunduğu kırk kişiye, Başkan Kais Saied'i devirmeye yönelik komplo iddiaları nedeniyle dört ila 45 yıl arasında değişen hapis cezaları verildi.

Suçlananlardan 20'si yurt dışına kaçtı ve gıyaben cezaya çarptırıldı, diğerleri ise 2023'ten bu yana gözaltında tutuluyor.

İnsan hakları grupları davayı siyasi amaçlı olmakla eleştirdi ve davaları Saied'in 2021'de Tunus parlamentosunu askıya alıp kararnameyle yönetmeye başlamasından bu yana muhalefete yönelik baskılarının artması olarak nitelendirdi.

Tunuslu yetkililer, aralarında eski istihbarat şefi Kamel Guizani'nin de bulunduğu sanıkların ülkeyi istikrarsızlaştırmaya ve Said'i devirmeye çalıştıklarını iddia ediyor.

Ben Mbarek ve parti liderleri Issam Chebbi ve Ghazi Chaouachi 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Üçü de 2023'teki baskıdan bu yana gözaltına alındı.

En yüksek ceza olan işadamı Kamel Ltaif 45 yıl olurken, muhalif siyasetçi Khyam Turki ise 35 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

AFP haber ajansının kız kardeşi ve avukatı Dalila Ben Mbarek'e dayandırdığı haberine göre, Ben Mbarek bir aydan fazla bir süredir açlık grevindeydi ve ölme riskiyle karşı karşıyaydı.

İnsan hakları grupları, gıyaben hüküm giyenler arasında siyasetçi ve feminist Bochra Belhaj Hmida'nın yanı sıra Fransız filozof Bernard-Henri Levy'nin de bulunduğunu söylüyor.

Nihai cezalar, muhalefet figürlerinin ilk olarak Nisan ayında cezalandırılmasının ardından temyiz mahkemesi tarafından verildi. Saied onları “terörist” olarak damgalamıştı.

Sanıkların avukatlarından biri Reuters'in, davayı “siyasi muhalifleri ortadan kaldırmaya yönelik açık bir amacı olan” bir “saçmalık” olarak tanımladığını aktardı.

İnsan hakları grupları da davaları eleştirdi.

Uluslararası Af Örgütü bölge müdür yardımcısı Sara Hashash, cezaları “haksız” ve “Tunus adalet sistemine yönelik korkunç bir suçlama” olarak nitelendirdi.

Temyiz mahkemesinin üç sanığı beraat ettirdiğini, diğerlerinin ise cezalarının artırıldığını söyledi.

“Temyiz Mahkemesi böylece hükümetin siyasi muhalefeti ortadan kaldırmak için adalet sistemini kullanmasına da onay vermiş oldu.”

Nisan ayındaki ilk kararın ardından BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Turk, davanın “siyasi motivasyonlarla ilgili ciddi endişeler” doğurduğunu söyledi ve Tunus hükümetine “muhalifleri susturmak için geniş ulusal güvenlik ve terörle mücadele mevzuatını kullanmaktan kaçınmaya” çağrıda bulundu.

Cumartesi günü binlerce Tunuslu, Saied'i yargı ve polis aracılığıyla tek adam yönetimini pekiştirmekle suçlayarak hükümet karşıtı bir protesto amacıyla başkent Tunus'ta yürüdü.

Saied, Tunus'un Arap Baharı demokrasi hareketinden çıkmasının ardından 2019'da seçildi.

Ancak Kuzey Afrika ülkesi o zamandan beri demokratik gerileme ve otoriter yönetimin bazı yönlerinin yeniden dayatılmasına tanık oldu.