İngiltere’de Rum lobisine ve Türkiye Ticaret Elçisi Khan’ın istifaya zorlanmasına tepki

İngiltere Türk Federasyonu (BTA), İngiltere’de Demokratik Birlik Partisi (DUP) Milletvekili Sammy Wilson, İngiltere Parlamentosunun üst kanadı Lordlar Kamarası üyesi Lord Northbrook ile Kuzey Kıbrıs için Özgürlük ve Adalet Kampanyası, geçen hafta Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni (KKTC) ziyaret eden İngiltere’nin Türkiye Ticaret Elçisi Khan’ın ülkesinde istifaya zorlanmasını sert şekilde eleştirdi.

BTA’nın İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy’e hitaben yazdığı mektupta, Türk kökenli Britanyalıları temsil eden çatı kuruluş olan federasyonun, Afzal Khan’ın görevinden zorla istifa ettirilmesinden derin endişe duyduğu bildirildi.

Mektupta, bu gelişmenin haksız ve ayrımcı olduğunun altı çizilerek, “Bu üzücü karar, ifade özgürlüğünü zedelemekte, parlamentonun bağımsızlığını zayıflatmakta ve İngiltere’de yaşayan 300 bin Kıbrıslı Türk’e görüşlerinin önemi olmadığına dair yanlış mesaj vermektedir.” denildi.

İngiltere’deki Kıbrıs Rum lobisinin son eylemlerinin de aynı derecede endişe verici olduğuna dikkati çekilen mektupta, bu bağlamda, Rumların, Türkiye ve İngiltere arasında imzalanan “Eurofighter” mutabakat zaptına yönelik lobi faaliyetlerine atıfta bulunuldu.

Mektupta, şu ifadelere yer verildi:

“Khan’ı hedef alan bu lobinin, 23 Temmuz 2025’te imzalanan Türkiye-İngiltere Mutabakat Anlaşması’nı engellemeye çalıştığı da görülmektedir. Eurofighter Typhoon uçaklarının satışını da içeren bu anlaşma, iki NATO müttefiki arasındaki güvenlik ve savunma bağlarının güçlendirilmesine yönelik önemli adımdır.”

Typhoon programının İngiltere ekonomisi bakımından önemine vurgu yapılan mektupta, Kıbrıs Rum lobisinin Türkiye’ye karşı “garantiler” talep etmesinin temelsiz ve ikiyüzlü olduğu bildirildi.

Ayrıca, mektupta, “İngiltere ile Türkiye arasındaki işbirliğini engelleme çabaları, stratejik savunma çıkarlarını tehlikeye atmakla kalmayıp, İngiliz-Türk ilişkilerine zarar vermeyi amaçlayan organize bir lobi faaliyetinin varlığını da ortaya koymaktadır.” değerlendirmesinde bulunuldu.

Türkiye’nin, NATO, güvenlik, ticaret ve küresel istikrar alanlarında İngiltere için stratejik ortak olmaya devam ettiğinin altı çizilen mektupta, İngiliz hükümetine, lobi gruplarının dar siyasi hedeflerinin İngiltere’nin daha geniş ulusal çıkarlarına müdahale etmesine izin vermemesi çağrısında bulunuldu.

Mektupta, BTA’nın, İngiltere, Türkiye ve Kıbrıs Türk halkı arasındaki bağları güçlendirirken, ayrımcılığa, çifte standartlara ve ayrıştırıcı lobicilik faaliyetlerine karşı durmaya devam edeceğinin de altı çizildi.

“Afzal Khan’ın istifası son derece haksız ve adaletsiz”

DUP Milletvekili Wilson da söz konusu istifa kararının ardından yaptığı açıklamada, “Afzal Khan’ın istifası son derece haksız ve adaletsizdir. Hiçbir milletvekili Kıbrıslı Türklerle temas kurduğu ve onların endişelerini dinlediği için cezalandırılmamalı.” ifadelerini kullandı.

İngiliz milletvekilleri onlarca yıldır KKTC’yi ziyaret edip yetkililerle görüşürken, Khan’ın haksız şekilde dışlandığını kaydeden Wilson, şunları vurguladı:

“İkiyüzlülük apaçık ortada, Onu (Khan’ı) eleştirenlerin kendileri de Kuzey Kıbrıs’ı ziyaret etmiş ve hatta Somaliland gibi İngiltere’nin tanımadığı bölgelere seyahat etmişlerdir. Diyaloğun bu şekilde susturulması ifade özgürlüğünün altını oymakta ve parlamentonun bağımsızlığı için tehlikeli emsal teşkil etmektedir.”

“Khan’ın ziyaretinin düşmanca karşılanması son derece üzücü”

İngiltere Parlamentosunun üst kanadı olan Lordlar Kamarası üyesi ve KKTC’ye ilişkin Karma Parlamento Grubu (APPG) Başkan Yardımcısı Lord Northbrook da Khan’ın istifaya zorlanmasına ilişkin yazılı açıklama yaptı.

Açıklamada, “Bu grupta görev yapan parlamentonun alt ve üst kanadının üyeleriyle birlikte, Afzal Khan’ın dış grupların sürekli baskısı sonucunda İngiltere’nin Türkiye Ticaret Temsilciliği görevinden istifa etmesinden derin endişe duyduğumuzu belirtmek isteriz.” denildi.

Khan’ın, KKTC’ye yaptığı son ziyaretin, diyalog, anlayış ve işbirliğini teşvik etmek amacıyla kişisel sıfatıyla gerçekleştirildiği vurgulanan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

“Böyle bir ziyaretin hasmane karşılanması ve istifasına yol açan türden siyasi baskıya maruz kalması son derece üzücü. Parlamenterler, misilleme korkusu olmadan topluluklarla etkileşim kurma, ilişkiler kurma ve farklı bakış açılarını dinleme özgürlüğüne sahip olmalı. Parlamenterleri sindirme veya susturma girişimleri, demokratik temsil ve parlamento bağımsızlığının temel ilkelerini zedelemektedir. KKTC’ye ilişkin APPG, diyaloğu teşvik etmek, Kıbrıslı Türklerin karşılaştığı sorunlara ilişkin anlayışı derinleştirmek ve onların seslerinin parlamentoda duyulmasını sağlamak için önemli çalışmalarını sürdürecektir. Afzal Khan ile dayanışma içindeyiz ve milletvekilleri ile Lordların uluslararası öneme sahip konularda yapıcı şekilde etkileşim kurmaktan asla caydırılmamaları gerektiğini yeniden teyit ediyoruz.”

Öte yandan, Türkiye’ye ilişkin Karma Parlamento Grubu (APPG) üyelerinin Türkiye ve İngiltere arasında imzalanan “Eurofighter” mutabakat zaptı ve Kıbrıslı Rumların söz konusu anlaşmaya karşın yürüttükleri lobi faaliyetleri hakkında bilgilendirildiği öğrenildi.

⁠”Kıbrıs Rum lobisinin bu baskıyı uygulamadaki rolü açık”

İngiltere merkezli Kuzey Kıbrıs için Özgürlük ve Adalet Kampanyası da Khan’ın görevinden istifaya zorlanmasının ardından İngiltere Dışişleri Bakanı Lammy’e hitaben mektup yazdı.

Mektupta, “Kıbrıs Rum Yönetimi’nin desteğiyle Kıbrıs Rum lobisinin bu baskıyı uygulamadaki rolü açık. Onların eylemleri, sadece parlamentonun bağımsızlığını değil, aynı zamanda İngiltere’nin Kıbrıs adasındaki her iki tarafa karşı dengeli ve adil politika izleme yeteneğini de zedelemektedir. Dahası, son müdahaleler, Kıbrıs Türkleriyle meşru ilişkileri engellemek için baskı uygulanan daha geniş eğilimin parçasıdır.” denildi.

On yıllardır süren başarısız müzakereleri görmezden gelerek, KKTC ile yapıcı ilişkileri hedef almanın ve saldırmanın hem ikiyüzlü hem de ters etki yarattığı, Ticaret Elçisi’nin rolünün, köprüler kurmak ve daha güçlü ekonomik bağlar geliştirmek için olduğu, dış lobi faaliyetleri tarafından zayıflatılmak için olmadığı vurgulanan açıklamada, “İngiltere ve Türkiye’nin, olası Typhoon savaş uçağı anlaşması gibi daha yakın savunma ve ticaret işbirliği için müzakere ettiği bir dönemde, bu ortaklığı zayıflatmak ulusal çıkarlarımıza aykırıdır.” ifadesi kullanıldı.

İngiliz hükümetine Rum lobisinin baskılarına boyun eğmeme çağrısı yapıldı

İngiltere merkezli Kıbrıs Türk Dernekleri Konseyi (CTCA) de İngiltere’nin Avrupa, Amerika ve Denizaşırı Topraklardan Sorumlu Devlet Bakanı Stephen Doughty ve İngiltere Ticaret Politikaları ve Ekonomi Güvenliğinden Sorumlu Devlet Bakanı Douglas Garven Alexander’a hitaben mektup yazdı.

Mektupta, Afzal Khan’ın KKTC ziyaretine yönelik Rum lobisi ve bazı İngiliz milletvekillerinden gelen tepkilerin kınandığı belirtilerek, Khan’ın Türk tarafıyla temasının adada iki egemen toplumun varlığına saygı açısından olumlu adım olduğu ifade edildi.

Rum tarafının bu tür girişimleri sürekli engellemeye çalışmasının, çözüm çabalarını baltaladığı vurgulanan mektupta, İngiltere’nin garantör ülke olarak tarafsız davranması gerektiği, Türklerin de Rumlar kadar uluslararası temas hakkına sahip olduğu bildirildi.

Mektupta, 2004’te Annan Planı’na verilen desteğe rağmen, Kıbrıs Türklerinin hala izolasyon altında tutulduğu belirtilerek, İngiliz hükümetine, Rum lobisinin baskılarına boyun eğmeme ve eşitlik ile karşılıklı saygıya dayalı yaklaşım benimseme çağrısı yapıldı.

CTCA, ana muhalefetteki Muhafazakar Parti milletvekilleri Wendy Morton, Priti Patel ve Alicia Kearns’a hitaben de 3 ayrı mektup yazdı.

Afzal Khan’ın KKTC ziyaretine yönelik milletvekillerinin yaptığı eleştirilerin kınandığı mektuplarda, Khan’ın ziyaretinin, Kıbrıs’taki iki egemen toplum arasında diyalog için olumlu girişim olduğu değerlendirmesine yer verildi.

Rum tarafının ve bazı İngiliz milletvekillerinin Türk toplumuyla temasları sürekli engellemeye çalışmasının adil olmadığı ve çözüm arayışlarını baltaladığı vurgulanan mektuplarda, Kıbrıs Türklerinin de Rumlar kadar uluslararası temas hakkına sahip olduğunun altı çizildi.

Mektuplarda, İngiliz hükümetine tarafsız davranma ve Rum lobisinin baskılarına boyun eğmeme çağrısı yinelenerek, adaya yönelik eşitliğe dayalı yaklaşım benimsenmesi gerektiği ifade edildi.

İngiltere’nin Türkiye Ticaret Elçisi Khan istifaya zorlanmıştı

KKTC’yi geçen hafta ziyaret eden İngiltere’nin Türkiye Ticaret Elçisi Khan, ana muhalefetteki Muhafazakar Parti milletvekillerinin kendisine yönelik eleştirilerinin ardından istifaya zorlanmıştı.

KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar da Khan’ın söz konusu ziyaretin ardından ülkesinde istifaya zorlanmasına ilişkin, “Bir milletvekilinin, Kıbrıs Türk halkının seçilmiş Cumhurbaşkanı ile görüşme iradesi gösterdiği için baskı ve tehditle görevinden ayrılmaya zorlanması, demokrasiye vurulmuş kara bir lekedir.” ifadesini kullanmıştı.

İngiltere’de yaşayan Rum diasporası, Typhoon uçaklarının Türkiye’ye tedariki aleyhinde de girişimde bulunmuştu.

Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.