NATO şefi Finlandiya ve İsveç’in ittifaka ayrı ayrı katılabileceğini ima etti | NATO Haberleri
Jens Stoltenberg, Türkiye İsveç’i engellemeye devam ederken, Kuzey ülkelerinin el ele üye olmasının ‘asıl sorun’ olmadığını söylüyor.
NATO genel sekreteri, Finlandiya ve İsveç’in askeri ittifaka aynı anda değil, hızlı bir şekilde katılmasının, İskandinav ülkelerinin üyelik hedeflerini onaylamayı reddeden Türkiye ile ikili arasındaki gerilimin ortasında daha önemli olduğunu söyledi.
Salı günü ittifakın Brüksel’deki karargahında NATO savunma bakanları toplantısından önce konuşan Jens Stoltenberg, “asıl sorunun Finlandiya ve İsveç’in birlikte onaylayıp onaylamadığı değil” dedi.
Gazetecilere verdiği demeçte, “Asıl soru, her ikisinin de mümkün olan en kısa sürede tam üye olarak onaylanmasıdır” dedi.
Stoltenberg’in yorumları, NATO’nun, Rusya’nın geçen yıl Şubat ayında Ukrayna’yı tam ölçekli işgalinin ardından onlarca yıllık uyumsuzluğu terk edip NATO’ya katılmak için başvurmalarının ardından iki ülkenin ittifaka ayrı ayrı katılabileceğine dair ilk açık kabulü oldu.
Üyelik teklifleri, genel olarak katılımlarının önündeki ana engel olarak görülen Macaristan ve Türkiye dışında, transatlantik ittifakının 30 üye ülkesinin tümü tarafından onaylandı.
Herhangi bir ülkenin yeni üye olabilmesi için oybirliği gereklidir.
İsveç’in teklifine Türkiye muhalefeti
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ülkesinin İsveç’in başvurusunu engellemeye devam ederken bile Finlandiya’nın başvurusunu onaylayabileceğini belirtti.
Şubat başında Türk milletvekillerine “Finlandiya konusundaki tavrımız olumlu, ancak İsveç konusunda olumlu değil” dedi.
Ankara, Stockholm’deki hükümeti “terörist” örgütler olarak gördüğü gruplara veya Kürt grupları da dahil olmak üzere varoluşsal tehditlere karşı çok hoşgörülü olmakla suçladı.
Bu ayın başlarında, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Ankara’nın Finlandiya’nın NATO’ya katılmasıyla daha az sorun yaşadığını söyledi.
Türkiye bir seçim yılında ve İskandinavya’nın NATO’ya üyeliği konusu bir oy kazanan olabilir. Son haftalarda Erdoğan, İsveç’in başkentinde düzenlenen bir dizi ayrı gösteriye öfkesini dile getirdi.
Stockholm’deki buna benzer bir olayda, İslam karşıtı bir aktivist Türkiye Büyükelçiliği önünde bir Kuran nüshasını yaktı, bağlantılı olmayan bir olayda ise protestocular Erdoğan’ın bir kuklasını astılar.
‘En büyük dileğimiz yine bir araya gelmek’
Batılı yetkililer, kısmen onları aynı anda askeri yapılarına entegre etmenin daha kolay olacağı için, her iki ülkenin de NATO ittifakına birlikte katılmasını tercih edeceklerini söylediler.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, ülkesi ve Finlandiya’nın el ele üye olarak onaylanmasının, ikili arasındaki zaten yakın olan savunma işbirliği gibi “bariz” nedenler olduğunu da söyledi.
Finlandiya dışişleri bakanı geçen ayın sonlarında, Türkiye’nin İsveç’in hedefine karşı çıkmasına rağmen, İsveç’le aynı zamanda NATO’ya katılma planını sürdürdüğünü söyledi.
Pekka Haavisto, “En büyük arzumuz, İsveç ile birlikte NATO’ya katılmaktır” dedi.
Ancak Finlandiya parlamento grupları geçen hafta NATO’nun kurucu anlaşmalarını önümüzdeki haftalarda onaylayabileceklerini söylediler; bu, Helsinki’nin üyelikte İsveç’in önünde ilerlemesine yol açabilecek bir adım.
İki ülkeden sadece Finlandiya Rusya ile sınır paylaşıyor. Bununla birlikte, ABD liderliğindeki bazı NATO müttefikleri, Moskova’nın herhangi bir saldırısının tehdidi altına girmeleri durumunda her ikisine de güvenlik garantileri teklif etti.
Macaristan, şimdiye kadar her iki ülke için de onay tarihini üç kez erteledi, ancak her ikisinin de katılmasına açıkça herhangi bir önemli itirazda bulunmadı.